• Anasayfa
  • Favorilere Ekle
  • Site Haritası
  • https://www.facebook.com/halilakpinar
  • https://api.whatsapp.com/send?phone=05056611119
  • https://www.twitter.com/halilakpinar
  • https://www.instagram.com/halilakpinar1453
  • https://www.youtube.com/channel/UCz-evvQhDvbJLw5bg_A8P1Q
Üyelik Girişi
MUHTEVA
Site Haritası

Custom Search

10.TÜRK EDEBİYATI 2. D ORTAK SINAV

                                                             2008– 2009 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI                                      20 / 4 / 2009

BAŞÖĞRETMEN ANADOLU LİSESİ

10. SINIFLAR TÜRK EDEBİYATI  DERSİ 2. DÖNEM ORTAK  SINAV SORULARI

 

                ADI:                                    SOYADI:                                 NO:                                  SINIFI:   10 …..

  NOT :Süre bir ders saatidir.Soruların puan dağılımları üzerinde belirtilmiştir.Sınav kağıdının değerlendirmesinde kağıt düzeni ,yazım kurallarına - noktalama işaretlerine uygunluk % 10  etkili olacaktır.Yazınız elçinizdir,lütfen onu dikkatli kullanınız

  1. 1.  Manilerin genel özelliklerinden dördünü  yazınız (6 p.) Verilen örneklerin hangi mani türüne girdiğini boşluklara  yazınız. (+ 9 p  : 15 puan)

   Ayağı                                                        

                                                         Ağlarım çağlar gibi                      Koyunum var karaman
  Kuşlardan bir kuş gördüm                         Derdim var dağlar gibi                 Gaybolursa araman
  Var başında ayağı                       Ciğerden yaralıyım                      Ben bir reçber kızıyım

  Üstad manici isen                           Gülerim çağlar gibi                      Şehirliye yaraman
   Aç maniden ayağı                                                                                                                                          

    …………………….                     Her gelen bir gül ister                  …………………..

                                                          Sahipsiz bağlar gibi

                                                          

                                                          …………………….

  2. Aşağıda verilen şiirlerin nazım şekillerini yanlarına belirtiniz. (3+2+3+2+3+2: 15p ) 

Behey ala gözlü dilber
Vaktin geçer demedim mi
Gözlerin olmus harami
Beller keser demedim mi

Bu alemi goren sensin                               Ademi sürdün bakmadın
Yok gozunde perde senin                          Cennette de bırakmadın
Haksiza yol veren sensin                          Şeytanı niçin yakmadın
Yok mu sucun burda senin                        Cehennemin var da senin

 

Suya virsun bağban gülzarı zahmet çekmesün

 Bir gül açılmaz yüzün tek virse min gülzara su                

 

 

Bağdat 'a girilmez tozdan dumandan.
Her ana doğurmaz böyle bir aslan
Kelle koltuğunda geliyor aslan
Allah Allah deyip geçti Genç Osman

 

 

Aşkın aldı benden beni
Bana seni gerek seni
Ben yanarım dün ü günü
Bana seni gerek seni

 

Ten bozuldu eşk-i çeşm-i hûn-feşânumdan menüm
Köydi can gönlümdeki sûz-ı nihânumdan menüm
Tâ eser var cism ü cân-ı nâtüvânumdan menüm
Gâm kem etmez göz ü gönlüm cism ü canumdan menüm
Bu başumdan savulup ol gitse yanumdan menüm.

 

 

3. Bir safa bahşedelim gel şu dil-i na-şada       Verilen şiir 18. yy. şairi Nedim’e aittir.  Şiirden hareketle Nedim’in

         Gidelim serv-i revanım yürü sa'd-abada        edebi kişiliği hakkında bilgi veriniz.  (3+2+2+3 : 10p.)

     İşte üç çifte kayık iskelede amade             
      Gidelim serv-i revanım yürü sa'd-abada

a)    

b)   

c)    

d)    

   

   4. Aşağıdaki şiirden hareketle şairin edebi kişiliği hakkında açıklama yapınız.(5*2 : 10p.)

Değirmenden gelirim beygirim yüklü
Şu kızı görenin del olur aklı
On beş yaşında kırk beş belikli
Bir kız bana emmi dedi neyleyim    Karacaoğlan

                                      

a)          

b)   

c)          

d)          

e)                           

5. Aşağıdaki iki şiirden hareketle  Divan şiiri ve Halk şiirini belirtilen özelliklere göre karşılaştırınız.(5*2:10p)

 

Ger derse Fuzuli ki “güzellerde vefâ var”
Aldanma ki şâir sözü elbette yalandır

Benim yârim gelişinden bellidir
Ak elleri deste deste güllüdür
İbrişim kuşaklı ince bellidir
İnce bellerimi sar dedi bana

Nazım şekli:

 

 

Ses ve söyleyiş:

 

 

Dil ve Anlatım:

 

 

Tema:

 

 

Yapı:

 

 

 

6.Aşağıdaki eserlerin karşısına yazarlarını yazınız. (5*2: 10p)

Siham–ı Kaza        :

Mevlid:Fihi Ma Fih  :

Cemşid ü Hurşid     :

Beng ü Bade         :

Risaletün Nushiyye  :

 

7.Şiirde kullanılan söz sanatlarını gösteriniz. (3+2+2+3: 10p.)

  Saçma ey göz eşkden gönlümdeki odlara su  ( eşk :göz yaşı , od :ateş ,  )
Kim bu denlü dutuşan odlara kılmaz çâre su

Mecaz:

Tezat:

Açık istiare:

  Hüsn-i talil:

 

8. Aşağıdaki boşlukları uygun sözcüklerle doldurunuz.(5*2 : 10p)

 

-Divan şiirinde kullanılan kalıplaşmış ,sanatlı ,güzel sözlere ……………………………denir.

-Terkibibentte bentleri birbirine bağlayan beyitlere ………………………….. denir

-Aşık tarzı halk şiirinin son büyük temsilcisi …………………………………………

-Kaynağını Türk sözcüğünden alan ve “Türklere mahsus şarkı” anlamındaki halk edebiyatı ürününe……...……….denir.

-Türk düşünce tarihinin büyük dehası, gerçek bir halk filozofu, yalnız yasadığı 13. yüzyılın değil bütün zamanların en büyük nüktecisi, Türk zekasını, mizah dehasının en önemli temsilcisi …………………………………. …

  9.Aşağıdaki cümlelerin karşısına doğru - yanlış ifadelerini belirtiniz.(10p)

-Köroğlu ve Dadaloğlu koçaklamalarıyla tanınır                            (   )

-Semailer koşmaya göre daha hafif ,daha kıvrak bir ezgiyle söylenir.                     (   )

-Aşık Ömer,Erzurumlu Emrah,Seyrani, Divan edebiyatından etkilenmiştir   (   )

-Kayıkçı Kul Mustafa gezgin asker şairdir              (   )

-Şarkının söylenişte ve bestelenişte en güzel mısrasına berceste denir.                   (   )

 

                                                                            Başarılar Dileriz.

                                                                                B. CAMBAZ                         R. SEZGİN                     Kadir    Engin                                                      

                                                                                                       T.Ed./Dil ve An. Öğ.                        T.Ed./Dil ve An. Öğ.                   T.Ed./Dil ve An. Öğ.

                                                             2008– 2009 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI                                      20 / 4 / 2009

BAŞÖĞRETMEN ANADOLU LİSESİ

10. SINIFLAR TÜRK EDEBİYATI  DERSİ 2. DÖNEM ORTAK  SINAV SORULARI

 

                ADI:                                    SOYADI:                                 NO:                                  SINIFI:   10 …..

  NOT :Süre bir ders saatidir.Soruların puan dağılımları üzerinde belirtilmiştir.Sınav kağıdının değerlendirmesinde kağıt düzeni ,yazım kurallarına - noktalama işaretlerine uygunluk % 10  etkili olacaktır.Yazınız elçinizdir,lütfen onu dikkatli kullanınız.

  1. 1.   Manilerin genel özelliklerinden dördünü  yazınız (6 p.) Verilen örneklerin hangi mani türüne girdiğini boşluklara  yazınız. (+ 9 p  : 15 puan)

                                                        

  Ayağı                                                 Ağlarım çağlar gibi                   Koyunum var karaman
  Kuşlardan bir kuş gördüm                         Derdim var dağlar gibi                 Gaybolursa araman
  Var başında ayağı                       Ciğerden yaralıyım                      Ben bir reçber kızıyım

  Üstad manici isen                           Gülerim çağlar gibi                      Şehirliye yaraman
  Aç maniden ayağı                                                                                          

CİNASLI (KESİK)  MANİ                                                              DÜZ (TAM) MANİ         

    …………………….                     Her gelen bir gül ister                  …………………..

                                                          Sahipsiz bağlar gibi

                                                    ARTIK(YEDEKLİ) MANİ

                                                          …………………….

  2. Aşağıda verilen şiirlerin nazım şekillerini yanlarına belirtiniz. (3+2+3+2+3+2: 15p ) 

Behey ala gözlü dilber
Vaktin geçer demedim mi       VARSAĞI

Gözlerin olmus harami
Beller keser demedim mi

Bu alemi goren sensin                               Ademi sürdün bakmadın
Yok gozunde perde senin     ŞATHİYE     Cennette de bırakmadın
Haksiza yol veren sensin                          Şeytanı niçin yakmadın
Yok mu sucun burda senin                        Cehennemin var da senin

 

Suya virsun bağban gülzarı zahmet çekmesün

 Bir gül açılmaz yüzün tek virse min gülzara su                

                                  KASİDE

 

Bağdat 'a girilmez tozdan dumandan.
Her ana doğurmaz böyle bir aslan
Kelle koltuğunda geliyor aslan                    DESTAN
Allah Allah deyip geçti Genç Osman

 

 

Aşkın aldı benden beni
Bana seni gerek seni
Ben yanarım dün ü günü
Bana seni gerek seni             İLAHİ

 

Ten bozuldu eşk-i çeşm-i hûn-feşânumdan menüm
Köydi can gönlümdeki sûz-ı nihânumdan menüm
Tâ eser var cism ü cân-ı nâtüvânumdan menüm
Gâm kem etmez göz ü gönlüm cism ü canumdan menüm
Bu başumdan savulup ol gitse yanumdan menüm.  MUHAMMES

 

 

3. Bir safa bahşedelim gel şu dil-i na-şada       Verilen şiir 18. yy. şairi Nedim’e aittir.  Şiirden hareketle Nedim’in

         Gidelim serv-i revanım yürü sa'd-abada        edebi kişiliği hakkında bilgi veriniz.  (3+2+2+3 : 10p.)

     İşte üç çifte kayık iskelede amade             
      Gidelim serv-i revanım yürü sa'd-abada

e)   Nedim Istanbulludur. Istanbul kültürü ile bezenmiş ,ayrıca iyi bir medrese eğitimi almıştır.

f)   Lale Devri coşkusunu gazel ve şarkılarında  yansıtmış ,din dışı konuları işlemiştir..
c) Şarkı türünün en güzel örneklerini vermiş yazdığı 28 şarkı da bestelenmiştir.

d) Soyut olan divan şiirini somutlaştırmış,mahallileşme akımının etkisiyle sade dil kullanmıştır.

   

   4. Aşağıdaki şiirden hareketle şairin edebi kişiliği hakkında açıklama yapınız.(5*2 : 10p.)

Değirmenden gelirim beygirim yüklü
Şu kızı görenin del olur aklı
On beş yaşında kırk beş belikli
Bir kız bana emmi dedi neyleyim    Karacaoğlan

        17'nci yüzyılda yaşadığı sanılıyor.   Göçebe Türkmen obalarında yetişti.  Türk saz şiirinin en büyük ustasıdır. Kendisinden sonraki tüm aşıkları etkilemiştir. Karacaoğlan'ın şiiri aşk ve doğa üzerinde kuruludur. Ayrılık, gurbet, sıla özlemi ve ölüm en çok değindiği konulardır. Şiirlerinde sıkça adları geçen Elif, Zeynep ve İsmikan adlı kadınların sevgilileri olduğu sanılıyor.  Duygularını, yaşadıklarını, düşüncelerini içten, gerçekçi ve özgün bir şiir yapısı içinde anlatır.  Karacaoğlan, Türk aşık edebiyatına yepyeni bir söyleyiş biçimi getirdi. Doğa benzetmelerini sık sık kullanır. Çok yalın ve temiz bir Türkçe kullanır.Varsağı türünün en çok örneğini veren şairdir. Birçok şiiri bestelendi.

                                                   

5.Aşağıdaki iki şiirden hareketle  Divan şiiri ve Halk şiirini belirtilen özelliklere göre karşılaştırınız.(5*2:10p)

 

Ger derse Fuzuli ki “güzellerde vefâ var”
Aldanma ki şâir sözü elbette yalandır

Benim yârim gelişinden bellidir
Ak elleri deste deste güllüdür
İbrişim kuşaklı ince bellidir
İnce bellerimi sar dedi bana

Nazım şekli:

 GAZEL

KOŞMA

Ses ve söyleyiş:

Arapça sözcüklerde kullanılan uzun ünlüler söyleyişi ve kullanılan Aruz veznini etkiler

Sözcükler yazıldıkları gibi söylenir

Dil ve Anlatım:

Arapça ve Farsça etkisinde,ağır,sanatlı dil

Sade dil,halkın kullandığı deyimler,yerel söyleyişler

Tema:

Aşk ,tabiat,övgü,hiciv gibi soyut temalar , soyut-kusursuz- sevgili

Somut sevgili,tabiat,ayrılık ,kahramanlık gibi  temalar

Yapı :

Beyit

Dörtlük

 

6.Aşağıdaki eserlerin karşısına yazarlarını yazınız. (5*2: 10p)

Siham–ı Kaza        : Nef’i

Fihi Ma Fih          : Mevlana

Cemşid ü Hurşid     : Ahmedi

Beng ü Bade         : Fuzuli

Risaletün Nushiyye  : Yunus Emre

 

7.Şiirde kullanılan söz sanatlarını gösteriniz. (3+2+2+3: 10p.)

  Saçma ey göz eşkden gönlümdeki odlara su  ( eşk :göz yaşı , od :ateş ,  )
Kim bu denlü dutuşan odlara kılmaz çâre su

Mecaz: od (ateş) kelimesinde

Tezat: su ve ateş kelimeleriyle

Açık istiare: Yüreğindeki acılar ateşe benzetilmiştir.

Hüsn-i talil: Gözyaşlarının gönüldeki ateşi söndürmek için akıtıldığını söyler.

 

8. Aşağıdaki boşlukları uygun sözcüklerle doldurunuz.(5*2 : 10p)

 

-Divan şiirinde kullanılan kalıplaşmış ,sanatlı ,güzel sözlere …MAZMUN…denir.

-Terkibibentte bentleri birbirine bağlayan beyitlere …VASITA  BEYİTİ  denir

-Aşık tarzı halk şiirinin son büyük temsilcisi …AŞIK VEYSEL…………

-Kaynağını Türk sözcüğünden alan ve “Türklere mahsus şarkı” anlamındaki halk edebiyatı ürününe TÜRKÜ.denir.

-Türk düşünce tarihinin büyük dehası, gerçek bir halk filozofu, yalnız yasadığı 13. yüzyılın değil bütün zamanların en büyük nüktecisi, Türk zekasını, mizah dehasının en önemli temsilcisi NASRETTİN HOCA

  9.Aşağıdaki cümlelerin karşısına doğru - yanlış ifadelerini belirtiniz.(10p)3

-Köroğlu ve Dadaloğlu koçaklamalarıyla tanınır                            (  D  

-Semailer koşmaya göre daha hafif ,daha kıvrak bir ezgiyle söylenir.                     ( D )

-Aşık Ömer,Erzurumlu Emrah,Seyrani, Divan edebiyatından etkilenmiştir   ( D )

-Kayıkçı Kul Mustafa gezgin asker şairdir              (D  )

-Şarkının söylenişte ve bestelenişte en güzel mısrasına berceste denir.                   (  Y)

 

                                                                            Başarılar Dileriz.

                                                                                                                                                     B. CAMBAZ                          

                                                                                                                                                                                             T.Ed./Dil ve An. Öğ.                       


Yorumlar - Yorum Yaz
Ziyaret Bilgileri
Aktif Ziyaretçi3
Bugün Toplam253
Toplam Ziyaret3693897
VİDEOLAR
Hava Durumu
Döviz Bilgileri
AlışSatış
Dolar32.222232.3513
Euro35.110935.2516
Takvim