• Anasayfa
  • Favorilere Ekle
  • Site Haritası
  • https://www.facebook.com/halilakpinar
  • https://api.whatsapp.com/send?phone=05056611119
  • https://www.twitter.com/halilakpinar
  • https://www.instagram.com/halilakpinar1453
  • https://www.youtube.com/channel/UCz-evvQhDvbJLw5bg_A8P1Q
Üyelik Girişi
MUHTEVA
Site Haritası

Custom Search

11.SINIF 1.DÖNEM 1.YAZILI-3

                                                                              www.edebiyatogretmeni.net

                                                         

                                                                         MUSTAFA-ELMAS ARICI ANADOLU LİSESİ

  Adı:                                                                              2009–2010 EĞİTİM VE ÖĞRETİM YILI

     Soyadı:                                              TÜRK EDEBİYATI DERSİ 11/B SINIFI I. DÖNEM I. YAZILI SORULARI                                                  

         No:                                                   

                                                                   

 

1.  Tanzimat sanatçıları, eserlerinde çoğunlukla Osmanlının içinde bulunduğu durumu, çıkış yollarını, bu durumdan kurtulmak ve çağa ayak uydurabilmek için Batı modern hayatının örnek alınması gerektiği üzerinde durmuşlardır. Bu yaklaşım toplum tarafından da kabul görmüş, tüm alanlarda yenilikler kendini göstermeye başlamıştır.

Yukarıda bahsedilen durum, edebi eser ve sanatçısının hangi özelliğini göstermektedir? Kısaca açıklayınız. (10 puan)

 

2.   Yenileşme Dönemi’nde yenilikler ilk hangi alanda başlamıştır? Bu yenilikleri hangi kesim niçin istemektedir? (10 puan)

 

3.  Yenileşme Dönemi’nde yapılan yeniliklerle Tanzimat Fermanı’nın getirdiği yenilikleri karşılaştırdığınızda hangi sonuca ulaşmaktasınız?  Açıklayınız. (10 puan)

 

4.  Tanzimat Dönemi’nde çıkarılan gazetelerden beş tanesini ve en belirgin özelliklerini yazınız. (10 puan)

 

 

Ondokuzuncu Asır

Vazifelerin ve hakların sınırları belirlenmiş ve sabittir. Ne zorbalık ve zorlama ne de keyfilikler (keyfi hükümler ve uygulamalar) kaldı.

 

Kişinin hakları ve tasarrufları her tür taarruzdan korunmuştur. Medeniyet âlemine başka (yeni) bir düzenleme getirildi.

 

Ne Ahmet Mehmet’in esridir ne de Mehmet Ahmet’in velisi. Kanun hükümleri eşitlik temeli üzerine kurulmuştur.

 

Bilimlerin gelişip yayılması zihinleri aydınlattı. Basın – yayının (gazete) feyzi eksiklikleri tamamladı.

 

Ne yazık ki ilim ve irfanın doğduğu yer artık Batı ülkeleri oldu. Ne Anadolu ne de Arabistan’ın (bu konudaki eski) şöhreti kaldı ne de Mısır ve Herat’ın.   

 

 


20- Hudud-ı hakk u vezâif muayyen ü sâbit

      Ne kaldı cebr ü tagallüb, ne kaldı keyfiyyât 

 

21- Hukuk-ı şahs ü tasarruf masûn taarruzdan

      Verildi âlem-i umrâna başka tensîkat 

 

22- Ne Âmr Zeyd’in esîri ne Zeyd Âmr’a velî

      Müesses üss-i müsâvâta nass-ı mevzûât 

 

23- Münevver eyledi ezhânı intişâr-ı ulûm

      Mükemmel eyledi noksânı feyz-i matbûât 

 

24- Megarib oldu dirîga metâli’-i irfân

      Ne kaldı şöhret-i Rûm u Arab, ne Mısr u Herât 

 

                                               Sadullah Paşa

 

5.  Aşağıdaki soruları verilen manzume doğrultusunda cevaplayınız.

a)   Metnin konusundan ve Sadullah Paşa’nın edebi kişiliğinden de hareketle Yenileşme ve Tanzimat Dönemi aydınlarının yetişme tarzları, olaylara bakış açıları konusunda neler söyleyebiliriz? Kısaca açıklayınız. (10 puan )

b)   Yirmi üçüncü beyitte de bahsedildiği üzere bu dönemde gazete, toplumsal anlamda önemli bir rol oynar. Bunun sebebi nedir? Dönemin şartlarından hareketle açıklayınız. (10 puan)

c)   Bu metin sizlere, Tanzimat Dönemi’nde ortaya konan edebi metinlerin yazılış amaçları ve işlevleri konusunda neler düşündürmektedir? Divan edebiyatında verilen edebi metinlerin özelliklerinden hareketle açıklayınız. (10 puan)

d)   Bu dönem edebi ve öğretici metinlerinde işlenen yeni kavramlar nelerdir? (10 puan)

 

6.   Divan edebiyatı öğretici metinleriyle Tanzimat edebiyatı öğretici metinlerini yapı, konu, dil, bireysellik-toplumsallık, metin türleri ve hitap edilen kitle bakımından karşılaştırınız. Ulaştığınız sonuçları maddeler halinde yazınız. (20 puan)

 

Puan değerleri soruların sonunda verilmiştir.

 

        Başarılar Dilerim

        Fatih Topaloğlu

                       Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni

 

 

                                                                           www.edebiyatogretmeni.net

                                                         

                                                                         MUSTAFA-ELMAS ARICI ANADOLU LİSESİ

  Adı:                                                                              2009–2010 EĞİTİM VE ÖĞRETİM YILI

     Soyadı:                                              TÜRK EDEBİYATI DERSİ 11/B SINIFI I. DÖNEM I. YAZILI SORULARI                                                  

         No:                                                   

                                                                        CEVAP ANAHTARI         

 

1.  Tanzimat sanatçıları, eserlerinde çoğunlukla Osmanlının içinde bulunduğu durumu, çıkış yollarını, bu durumdan kurtulmak ve çağa ayak uydurabilmek için Batı modern hayatının örnek alınması gerektiği üzerinde durmuşlardır. Bu yaklaşım toplum tarafından da kabul görmüş, tüm alanlarda yenilikler kendini göstermeye başlamıştır.

Yukarıda bahsedilen durum, edebi eser ve sanatçısının hangi özelliğini göstermektedir? Kısaca açıklayınız. (10 puan)

 

Edebi eserlerin ve sanatçıların dönemlerinden bağımsız olmadıklarını, bağlı oldukları toplumdan izler taşıyıp toplumu yönlendirdiklerini göstermektedir.

 

2.   Yenileşme Dönemi’nde yenilikler ilk hangi alanda başlamıştır? Bu yenilikleri hangi kesim niçin istemektedir? (10 puan)

 

Bu dönemde yenilikler ilk olarak askeri alanda başlamıştır. Bu yenilikleri devlet adamları, devleti, içinde bulunduğu zor durumdan kurtarabilmek için istemişlerdir.

 

3.  Yenileşme Dönemi’nde yapılan yeniliklerle Tanzimat Fermanı’nın getirdiği yenilikleri karşılaştırdığınızda hangi sonuca ulaşmaktasınız?  Açıklayınız. (10 puan)

 

Yenileşme Dönemi’nde yapılan yenilikler daha çok askeri, idari ve ekonomik alanları kapsarken Tanzimat Fermanı’nın getirdiği yenilikler daha toplumsal, siyasal, hukuki özellikler taşır. Yasalarla da korunduğu için daha kalıcı olmuştur.

 

4.  Tanzimat Dönemi’nde çıkarılan gazetelerden beş tanesini ve en belirgin özelliklerini yazınız. (10 puan)

 

1.Takvim-i Vakâyı (1831)  ilk resmi gazete, II. Mahmut Dönemi
2. Ceride-i Havadis  (1840)  ilk yarı resmi gazete William Churchill adında bir İngiliz tarafından çıkarılmıştır.
3. Tercüman-ı Ahval Gazetesi (1860)  ilk özel Türkçe gazete, Şinasi ve Agâh Efendi tarafından çıkarılmıştır.
4. Tasvir-i Efkâr (1862)  Şinasi tarafından çıkarılmış, sonra Namık Kemal devralmıştır.
5. Ayine-i Vatan  (1866)  Mehmet Arif Bey'in gazetesi, ilk resimli gazetedir.

6. Muhbir  (1866)  Ali Suavi tarafından çıkarılmıştır.
9. İbret  (1870)  Ahmet Mithat Efendi tarafından çıkarılmıştır.

11. Tercüman-ı Hakikat  (1878)  II. Abdülhamit Dönemi’nin en önemli gazetesidir. Ahmet Mithat Efendi tarafından çıkarılmıştır.
13. İkdam  (1894)  Ahmet Cevdet tarafından çıkarılmıştır.

 

Ondokuzuncu Asır

Vazifelerin ve hakların sınırları belirlenmiş ve sabittir. Ne zorbalık ve zorlama ne de keyfilikler (keyfi hükümler ve uygulamalar) kaldı.

 

Kişinin hakları ve tasarrufları her tür taarruzdan korunmuştur. Medeniyet âlemine başka (yeni) bir düzenleme getirildi.

 

Ne Ahmet Mehmet’in esridir ne de Mehmet Ahmet’in velisi. Kanun hükümleri eşitlik temeli üzerine kurulmuştur.

 

Bilimlerin gelişip yayılması zihinleri aydınlattı. Basın – yayının (gazete) feyzi eksiklikleri tamamladı.

 

Ne yazık ki ilim ve irfanın doğduğu yer artık Batı ülkeleri oldu. Ne Anadolu ne de Arabistan’ın (bu konudaki eski) şöhreti kaldı ne de Mısır ve Herat’ın.   

 

 

 

20- Hudud-ı hakk u vezâif muayyen ü sâbit

      Ne kaldı cebr ü tagallüb, ne kaldı keyfiyyât 

 

21- Hukuk-ı şahs ü tasarruf masûn taarruzdan

      Verildi âlem-i umrâna başka tensîkat 

 

22- Ne Âmr Zeyd’in esîri ne Zeyd Âmr’a velî

      Müesses üss-i müsâvâta nass-ı mevzûât 

 

23- Münevver eyledi ezhânı intişâr-ı ulûm

      Mükemmel eyledi noksânı feyz-i matbûât 

 

24- Megarib oldu dirîga metâli’-i irfân

      Ne kaldı şöhret-i Rûm u Arab, ne Mısr u Herât 

 

                                               Sadullah Paşa

 

5.  Aşağıdaki soruları verilen manzume doğrultusunda cevaplayınız.

a)   Metnin konusundan ve Sadullah Paşa’nın edebi kişiliğinden de hareketle Yenileşme ve Tanzimat Dönemi aydınlarının yetişme tarzları, olaylara bakış açıları konusunda neler söyleyebiliriz? Kısaca açıklayınız. (10 puan )

 

Kendi imkânlarıyla Batı’yı tanıyan Tanzimat aydınları, yönetimin yaptığı atılımlarla daha da cesaretlenmiş; sosyal, siyasal ve edebi çıkış yolunu Avrupai düşünce sisteminde görmüşlerdir. Bu doğrultuda Rönesans ve hemen ardından Aydınlanma Çağını yaşayan Avrupa’yı enine boyuna incelemişler ve bu düşünce sisteminden etkilenen Avrupa aydınlarını örnek almışlardır. 1789 Fransız Devrimi'nin sosyal ve siyasi sonuçlarından olan hürriyet, eşitlik, sosyal adalet, meşrutiyet, dünya kardeşliği gibi kavramları benimsemiş, Osmanlı toplumuna bu düşünceleri aşılamaya çalışmışlardır.

 Kaynağı Batı olan Tanzimat Fermanı’nın açtığı hür ve modern hayatın tüm halk tarafından özümsenmesinin ancak edebiyatla mümkün olacağına inanmışlar ve bu doğrultuda eser vermişlerdir. Avrupa’yı yakından inceleyebilmeleri, Tanzimat Fermanı’nın ilanı, yönetimin de bu konuda o an için esnek olması modernleşme yolunda Tanzimat aydınları için büyük bir şans olmuştur.

 

             

 

 b)   Yirmi üçüncü beyitte de bahsedildiği üzere bu dönemde gazete, toplumsal anlamda önemli bir rol oynar. Bunun sebebi nedir? Dönemin şartlarından hareketle açıklayınız. (10 puan)

 

Bunun en önemli sebebi, gelişmişliğin ilk adımı olarak gazetenin ön plana çıkmasıdır. Dönemin aydınları, Batı’da gazeteye verilen önemi görüp halkımıza uygarlık değerlerini öğretmek amacıyla işe gazeteyle başlamışlardır.

 

c)   Bu metin sizlere, Tanzimat Dönemi’nde ortaya konan edebi metinlerin yazılış amaçları ve işlevleri konusunda neler düşündürmektedir? Divan edebiyatında verilen edebi metinlerin özelliklerinden hareketle açıklayınız. (10 puan)

 

Bu dönem edebi metinlerinde Divan edebiyatının aksine faydacılık ön plandadır. Kişisel duygu, düşünce ve hayalleri anlatmak yerine halkı aydınlatmak, yol göstermek amacıyla yazılmışlardır.

 

 

d)   Bu dönem edebi ve öğretici metinlerinde işlenen yeni kavramlar nelerdir? (10 puan)

 

Eşitlik, hürriyet, kanun, Batılılaşma ve adalet gibi kavramları işlenmiştir.

 

6.   Divan edebiyatı öğretici metinleriyle Tanzimat edebiyatı öğretici metinlerini yapı, konu, dil, bireysellik-toplumsallık, metin türleri ve hitap edilen kitle bakımından karşılaştırınız. Ulaştığınız sonuçları maddeler halinde yazınız. (20 puan)

 

ü  Divan edebiyatındaki münacat, methiye, dua gibi bölümlerden oluşan klasik yapıya karşın Tanzimat edebiyatında böyle bir yapı yoktur.

ü  Divan edebiyatında genellikle dini, tasavvufi, ahlaki, tarihi konular işlenirken; Tanzimat edebiyatında hürriyet, eşitlik, kanun üstünlüğü bilim ve teknik gibi konular işlenmiştir.

ü  Divan edebiyatında Arapça-Farsça tamlamalar, uzun ve secili cümlelerden oluşan süslü bir dil ve anlatım varken; Tanzimat edebiyatında benzer özellikler görülmesine rağmen dil sadeleştirilmeye çalışılmıştır.

ü  Divan edebiyatında düşünce ve duygularda bireysellikten uzak durulmuş; Tanzimat edebiyatında da benzer bir yaklaşımla toplumsal konu ve sorunlar işlenmiştir.

ü  Divan edebiyatında siyer, tarih, siyasetname, seyahatname gibi türler kullanılırken; Tanzimat edebiyatında Batı’dan alınan makale, fıkra gibi yeni türler kullanılmıştır.

ü  Divan edebiyatı öğretici metinleri devlet adamları ve ulema sınıfına hitap ederken; Tanzimat edebiyatı öğretici metinleri halka hitap etmektedir.

 

Puan değerleri soruların sonunda verilmiştir.

 

        Başarılar Dilerim

        Fatih Topaloğlu

                       Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


Yorumlar - Yorum Yaz
Ziyaret Bilgileri
Aktif Ziyaretçi4
Bugün Toplam258
Toplam Ziyaret3693902
VİDEOLAR
Hava Durumu
Döviz Bilgileri
AlışSatış
Dolar32.222232.3513
Euro35.110935.2516
Takvim