1.Aşağıdaki metni sanat metni haline getirmek için neler yapabiliriz? Örnekleyerek açıklayınız.(10p)

TOROS DAĞLARI 
Jeomorfolojik bakımdan Türkiye’nin Akdeniz kıyıları boyunca yaylar çizerek yükselen ve daha ötede Doğu Anadolu’nun içlerine doğru uzanan sıradağlar sisteminin genel adı. Kesim kesim değişik adlar alan Toroslar tektonik bakımdan çoğu yerde Torid, bazı kesimlerinde ise Anatolid ve kenar kıvrımları birimlerinin sınırları içindedir. Bugünkü yükseltilerine, Birinci Zamandan beri uzun ve karmaşık bir evrimi geçirdikten ve çoğu yerde aşınmalarla birkaç kez düzleştirildikten sonra Miyosenxi izleyen yakın dönemdeki epirjenik hareketlerle erişmişlerdir.

Bu sabah vakti sevgidir beni tren garında bekleten. Sevgi mi? O, uğruna her şeylerin feda edilebileceği yüce bir duygudur. Kara tren nihayet cufcuflayarak yanaştı gara. Yolcular birer ikişer indi. Herkesin herkesleri gelmişti, ben yine kimsesizdim; yine beklenen gelmemişti. Belki yarın, diyerek nereye gittiğimi bilemeden uzaklaştım. Yıkık binalar, yamalı yollar ve yerinden kalkmaya bile üşenen köpekler beni anlatır gibiydi.

2.Bu parçada anlatım biçimlerinden hangisi veya hangileri kullanılmıştır?Örnekleyerek cevaplayınız.(10p)

3.Aşağıdaki günlüğün çeşidini  sebebiyle birlikte yazınız.(8p)

10 Aralık.Yazmayı denemiyorum bile.Bu boşlukta yazmak.Niçin?Kimin için?Nasıl?Oradan oraya bocalıyordum.Şimdi biraz duruldum.Yazmak diye bir sorunum yok.Giderek belki okumak diye bile.Yanımda getirdiğim kitapların hemen hiçbirine el sürmüyorum.Bir çukur oluşuyor çevremde,bu çukura gün geçtikçe daha bir gömüldüğümü duyuyorum.

4-Yukarıdaki günlükten istenilen ses olaylarına birer örnek yazınız.(10p)

Ünlü daralması:

Ünsüz benzeşmesi:

Ünsüz yumuşaması:

Ünlü düşmesi:

Kaynaştırma:

5.Aşağıdaki boşlukları anlamlı bir şekilde doldurunuz.(8p)

a. Mektup türünün şekil özelliklerinden yararlanılarak yazılmış Goethe’ye  ait roman…………………………………………..’dır.

b. Cümlede anlatılmak istenenin dinleyen veya okuyan tarafından kolayca anlaşılmasına………………………..denir.

c.Osmanlı İmparatorluğu Döneminde …………………  adıyla bilinen kitaplar da bir çeşit günlüktür.

d.İş mektupları ile dilekçeler arasındaki en önemli fark……………………………………………………………………………..

…………………………………………………….olmasıdır.

6-Aşağıdaki cümlelerin hangisinde diğerlerinden farklı bir nedenden kaynaklanan anlatım bozukluğu vardır?İspatlayarak işaretleyiniz.(10p

A) Rüştü, iyi bir kaleci; ancak fazla topla oynuyor.
B) Eğer sütü çok dışarıda bırakırsanız, süt bozulur.
C) Penceremden uçan kuş sürülerini izliyordum.
D) Sanatçının eserini yazdığı mekân uygunsa, tabi ki daha orijinal eserler yazacaktır.
E) Günde on kez telefon satan dükkâna uğrardı.

7.Aşağıdaki mektup örneğinde boş bırakılan yerleri verilen sözlerle uygun bir şekilde tamamlayınız.(14p)

1.imza                         2.15.10.2010                        3.ANKARA                          4.Fikret  Topçu

5.Gereğinin yapılmasını arz ederim.                    6. Seyhan Mh. Lale Sk. Nu.24

GAZİ ÜNİVERSİTESİ FEN EDEBİYAT FAKÜLTESİ DEKANLIĞINA

      Fakülteniz Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü 2.sınıf 13453 numaralı öğrencisiyim.Ankara Büyükşehir Belediyesine                        burs başvurusunda bulunmak üzere öğrenci belgesi düzenlenerek tarafıma verilmesini istiyorum.

8.Yukarıdaki mektup örneğinde –varsa- anlatım bozukluklarını bularak düzeltiniz.(10p)

TEMBEL KIZ

 Evvel zaman içinde, kalbur saman içinde;pireler berber,develer tellal iken,ben anamın beşiğini tıngır mıngır sallar iken bir karı koca varmış.Bu karı kocanın bir kızı olmuş.Kız,el bebek gül bebek büyütülmüş, ama hiç iş öğrenememiş.Bunun için adına Tembel Kız denilmiş.Bu kız o kadar tembelmişki yerinden kalkmaya üşeniyormuş. Anası babası ona bir gelberi yaptırmış.Kızda oturduğu yerden işini gelberiyle yapıyormuş.

Kızının evlilik çağı gelmiş. Anası babası kızı bir avcıyla evlendirmiş. Avcı ava gitmiş, bir ördek vurmuş.Eve gelmiş, ördeği temizlemiş, ateşe koymuş.Tekrar ava gitmek üzere hazırlanmış, karısına ateşe ördeği koydum, yanmasın bak demiş.Tembel Kız, olur demiş, demiş ama yerinden bile kalkmamış.

Aradan uzunca bir zaman geçmiş.Dilenci eve gelmiş.Tembel Kıza,hanımcığım Allah rızası için bir dilim ekmek demiş.Tembel Kızda yan tarafda mutfak, geç al cevabını vermiş.
     Dilenci mutfağa girmiş.Bakmış ocakta ördek kaynıyor, almış ördeği, torbasına koymuş,tencerenin içine de ayaklarındaki pis çarıkları...Gelmiş,Tembel Kız'ın yanına.Bak hanımcığım demiş,ekmeği aldım Allah razı olsun.
     Şimdi sana bir türkü söyleyeyimde ben gideyim.Türküyü şöyle söylemiş;Senin gaga benim torba içinde,Benim çarık senin çorba içinde,Sen yat kaba yatak yorgan içinde,Ben yiyecem gagayı orman içinde.

Dilenci türküyü böyle söylemiş,çekip gitmiş.Aradan bir zaman geçmiş, kızın avcı kocası gelmiş. Karısına ördek pişti mi? demiş.Karısı olan biteni anlatmış,bak bana birde türkü söyledi,sana deyiverem demiş,türküyü söylemiş.
   O zaman avcı kocası durumu anlamış, karısına kızıp azarlamış.Ondan sonra Tembel Kız, tembelliği bırakmış.Onlar ermiş muradına, biz çıkalım kerevetine. 

9.Yukarıdaki metnin türü nedir?Bu metin olay çevresinde gelişen metinlerden hangisine dahildir?(10p)

10.Yukarıdaki metinde bulunan de,da ve ki ile ilgili yanlışlıkları bularak  metnin üzerinde düzeltiniz.(10p)

1.Aşağıdaki metni sanat metni haline getirmek için neler yapabiliriz? Örnekleyerek açıklayınız.(10p)

TOROS DAĞLARI 
Jeomorfolojik bakımdan Türkiye’nin Akdeniz kıyıları boyunca yaylar çizerek yükselen ve daha ötede Doğu Anadolu’nun içlerine doğru uzanan sıradağlar sisteminin genel adı. Kesim kesim değişik adlar alan Toroslar tektonik bakımdan çoğu yerde Torid, bazı kesimlerinde ise Anatolid ve kenar kıvrımları birimlerinin sınırları içindedir. Bugünkü yükseltilerine, Birinci Zamandan beri uzun ve karmaşık bir evrimi geçirdikten ve çoğu yerde aşınmalarla birkaç kez düzleştirildikten sonra Miyosenxi izleyen yakın dönemdeki epirjenik hareketlerle erişmişlerdir.

 CEVAP:Sanat metni haline getirmek için amacımızı değiştirmeliyiz.Çünkü edebi metinlerde amaç,bilgi vermek değil,estetik zevk uyandırmak,duygu,düşünce ve hayalleri okuyucuyla paylaşmaktır.Daha sonra dilimiz daha edebi olmalıdır.Yani kelimeler gerçek anlamlarının yanında yan ve mecaz anlamlarında kullanılır,imgeli bir üslup tercih edilir.

Örnek: Aknenizden yayını gererek bir ceylan gibi gerinen toroslar.

Bu sabah vakti sevgidir beni tren garında bekleten. Sevgi mi? O, uğruna her şeylerin feda edilebileceği yüce bir duygudur. Kara tren nihayet cufcuflayarak yanaştı gara. Yolcular birer ikişer indi. Herkesin herkesleri gelmişti, ben yine kimsesizdim; yine beklenen gelmemişti. Belki yarın, diyerek nereye gittiğimi bilemeden uzaklaştım. Yıkık binalar, yamalı yollar ve yerinden kalkmaya bile üşenen köpekler beni anlatır gibiydi.

2.Bu parçada anlatım biçimlerinden hangisi veya hangileri kullanılmıştır?Örnekleyerek cevaplayınız.(10p)Cevap:öyküleme: Yolcular birer ikişer indi. Herkesin herkesleri gelmişti, ben yine kimsesizdim; yine beklenen gelmemişti. Belki yarın, diyerek nereye gittiğimi bilemeden uzaklaştım. Yıkık binalar, yamalı yollar ve yerinden kalkmaya bile üşenen köpekler beni anlatır gibiydi.

Betimleme: Yıkık binalar, yamalı yollar ve yerinden kalkmaya bile üşenen köpekler beni anlatır gibiydi.

Tanımlama: Sevgi mi? O, uğruna her şeylerin feda edilebileceği yüce bir duygudur

3.Aşağıdaki günlüğün çeşidini  sebebiyle birlikte yazınız.(8p)

10 Aralık.Yazmayı denemiyorum bile.Bu boşlukta yazmak.Niçin?Kimin için?Nasıl?Oradan oraya bocalıyordum.Şimdi biraz duruldum.Yazmak diye bir sorunum yok.Giderek belki okumak diye bile.Yanımda getirdiğim kitapların hemen hiçbirine el sürmüyorum.Bir çukur oluşuyor çevremde,bu çukura gün geçtikçe daha bir gömüldüğümü duyuyorum.

Cevap:içe dönük günlük.sanatçı kendi kendisiyle konuşur gibi yazmış.Olay anlatmamış.

4-Yukarıdaki günlükten istenilen ses olaylarına birer örnek yazınız.(10p)

Ünlü daralması: denemiyorum

Ünsüz benzeşmesi: boşlukta

Ünsüz yumuşaması: getirdiğim

Ünlü düşmesi: Nasıl

Kaynaştırma: oraya

5.Aşağıdaki boşlukları anlamlı bir şekilde doldurunuz.(8p)

a. Mektup türünün şekil özelliklerinden yararlanılarak yazılmış Goethe’ye  ait roman Genç Werther’in Acıları’dır.

b. Cümlede anlatılmak istenenin dinleyen veya okuyan tarafından kolayca anlaşılmasına…açıklık denir.

c.Osmanlı İmparatorluğu Döneminde ruzname  adıyla bilinen kitaplar da bir çeşit günlüktür.

d.İş mektupları ile dilekçeler arasındaki en önemli fark iş mektupları kurumlar arası,dilekçeler kişi ve kurumlar arası.olmasıdır.

6-Aşağıdaki cümlelerin hangisinde diğerlerinden farklı bir nedenden kaynaklanan anlatım bozukluğu vardır?İspatlayarak işaretleyiniz.(10p

A) Rüştü, iyi bir kaleci; ancak fazla topla oynuyor.
B) Eğer sütü çok dışarıda bırakırsanız, süt bozulur.
C) Penceremden uçan kuş sürülerini izliyordum.
D) Sanatçının eserini yazdığı mekân uygunsa, tabi ki daha orijinal eserler yazacaktır.
E) Günde on kez telefon satan dükkâna uğrardı.

CEVAP:D ÖZNE EKSİKLİĞİ.DİĞERLERİ KELİMENİN YANLIŞ YERDE KULLANILMASI

7.Aşağıdaki mektup örneğinde boş bırakılan yerleri verilen sözlerle uygun bir şekilde tamamlayınız.(14p)

1.imza                         2.15.10.2010                        3.ANKARA                          4.Fikret  Topçu

5.Gereğinin yapılmasını arz ederim.                    6. Seyhan Mh. Lale Sk. Nu.24                                                2.15.10.2010                       

GAZİ ÜNİVERSİTESİ FEN EDEBİYAT FAKÜLTESİ DEKANLIĞINA

                                                                                                        3.ANKARA 

      Fakülteniz Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü 2.sınıf 13453 numaralı öğrencisiyim.Ankara Büyükşehir Belediyesine                        burs başvurusunda bulunmak üzere öğrenci belgesi düzenlenerek tarafıma verilmesini istiyorum.

      5.Gereğinin yapılmasını arz ederim.                    

                                                                                                                                                                     1.imza                        

                                                                                                                                                             4.Fikret  Topçu

6. Seyhan Mh. Lale Sk. Nu.24

İSİMLE ADRES AYNI HİZADA OLMAYACAK.PUANLAMADA DİKKAT EDİLDİ.

8.Yukarıdaki mektup örneğinde –varsa- anlatım bozukluklarını bularak düzeltiniz.(10p)

      FakültenizİN Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, 2.sınıf, 13453 numaralı öğrencisiyim.Ankara Büyükşehir Belediyesine                        burs başvurusunda bulunmak üzere öğrenci belgesi düzenlenerek tarafıma verilmesini istiyorum.

TEMBEL KIZ

 Evvel zaman içinde, kalbur saman içinde;pireler berber,develer tellal iken,ben anamın beşiğini tıngır mıngır sallar iken bir karı koca varmış.Bu karı kocanın bir kızı olmuş.Kız,el bebek gül bebek büyütülmüş, ama hiç iş öğrenememiş.Bunun için adına Tembel Kız denilmiş.Bu kız o kadar tembelmiş ki yerinden kalkmaya üşeniyormuş. Anası babası ona bir gelberi yaptırmış.Kız da oturduğu yerden işini gelberiyle yapıyormuş.

Kızının evlilik çağı gelmiş. Anası babası kızı bir avcıyla evlendirmiş. Avcı ava gitmiş, bir ördek vurmuş.Eve gelmiş, ördeği temizlemiş, ateşe koymuş.Tekrar ava gitmek üzere hazırlanmış, karısına ateşe ördeği koydum, yanmasın bak demiş.Tembel Kız, olur demiş, demiş ama yerinden bile kalkmamış.

Aradan uzunca bir zaman geçmiş.Dilenci eve gelmiş.Tembel Kıza,hanımcığım Allah rızası için bir dilim ekmek demiş.Tembel Kız da yan tarafta mutfak, geç al cevabını vermiş.
     Dilenci mutfağa girmiş.Bakmış ocakta ördek kaynıyor, almış ördeği, torbasına koymuş,tencerenin içine de ayaklarındaki pis çarıkları...Gelmiş,Tembel Kız'ın yanına.Bak hanımcığım demiş,ekmeği aldım Allah razı olsun.
     Şimdi sana bir türkü söyleyeyim de ben gideyim.Türküyü şöyle söylemiş;Senin gaga benim torba içinde,Benim çarık senin çorba içinde,Sen yat kaba yatak yorgan içinde,Ben yiyecem gagayı orman içinde.

Dilenci türküyü böyle söylemiş,çekip gitmiş.Aradan bir zaman geçmiş, kızın avcı kocası gelmiş. Karısına ördek pişti mi? demiş.Karısı olan biteni anlatmış,bak bana bir de türkü söyledi,sana deyiverem demiş,türküyü söylemiş.
   O zaman avcı kocası durumu anlamış, karısına kızıp azarlamış.Ondan sonra Tembel Kız, tembelliği bırakmış.Onlar ermiş muradına, biz çıkalım kerevetine. 

9.Yukarıdaki metnin türü nedir?Bu metin olay çevresinde gelişen metinlerden hangisine dahildir?(10p)

CEVAP:  MASALDIR.ANLATMAYA BAĞLI

10.Yukarıdaki metinde bulunan de,da ve ki ile ilgili yanlışlıkları bularak  metnin üzerinde düzeltiniz.(10p)